Erich Fromm Sözleri

Erich Fromm, 23 Mart 1900’de Almanya’nın Frankfurt kentinde doğmuş, 18 Mart 1980’de İsviçre’nin Locarno kentinde hayatını kaybetmiş olan Alman kökenli bir psikanalist, sosyolog, filozof ve yazardır. 20. yüzyılın en önemli düşünürlerinden biri kabul edilen Fromm, insan doğasına, özgürlüğe, sevgiye ve modern toplumun çelişkilerine dair derin analizleriyle tanınır.

Erich Fromm, Yahudi bir ailenin çocuğuydu. Gençliğinde Talmud eğitimi aldı, ardından Heidelberg Üniversitesi’nde hukuk ve sosyoloji eğitimi gördü. Daha sonra psikanalize yönelerek Frankfurt’ta, Frankfurt Okulu olarak bilinen Eleştirel Teori çevresiyle ilişkili çalışmalara katıldı. Freud’un psikanalizini Marksist toplumsal analizle birleştirerek özgün bir düşünce sistemi geliştirdi.

1934 yılında Nazi rejiminden kaçarak Amerika Birleşik Devletleri’ne göç etti. Burada birçok üniversitede ders verdi ve yazarlık kariyerine devam etti. Hem akademik hem de halka yönelik eserleriyle büyük ilgi gördü.

Erich Fromm Sözleri Kısa

– Açgözlülük içsel bir boşluğun sonucudur.

– Sevgi bir etkinliktir, edilgen bir olay değildir, bir şeyin içinde olmaktır, bir şeye kapılmak değildir. Sevginin etkin özelliği, en genel biçimde şöyle tanımlanabilir: Sevgi; kendinden bir şeyler vermektir, karşındakinden almak değil.

– Günümüzde insanların mutluluğu “eğlenmeye” dayanmakta. Eğlenmenin altındaysa “almanın”, tüketmenin doygunluğu yatmaktadır.

– Sevgi insanlarda etken bir güçtür; kişiyi öbür insanlardan ayıran, duvarları yıkan, onu öbür insanlarla birleştiren bir güç. Sevgi, insanın ayrılık yalnızlık gibi duygularını yenmesine yardım eder. Ve kendi olarak kalmasını, bütünlüğünü yitirmemesini sağlar. 

– Derin ve ihtiraslı sev. Kalbin kırılabilir ama hayatı dolu dolu yaşamanın tek yoludur.

– Eğer sevgi bir çiçekse, saygı onu koruyan saksıdır. Çiçek solmaya başlamışsa dikkat edin saksı mutlaka çatlamıştır.

– Daha iyi olanı değil, sana kendini daha iyi hissettireni seçmelisin.  

– Sevgide insan en azından yalnızlıktan kaçıp sığınacağı bir liman bulabilir. İki kişi, dünyaya karşı bir tür ortaklık kurar ve bu iki kişilik bencilliğin sevgi olduğu yanılgısına düşülür.

– Birçok kişi, sevme sorununu ilkel bir biçimde ele almakta, kendi sevebilme gücünden, sevme ediminden çok sevilme olarak görmektedir. Onlar için sorun, nasıl sevilebilecekleri, nasıl sevimli olabilecekleridir.

– Vermek, zengin olmak demektir. Çok şeyi olan değil, çok veren zengindir.  

– İnsan başkalarına yardım etmediği sürece yapayalnızdır.  

– Sevgi, özgürlüğün çocuğudur, hiçbir zaman baskının değil!  

– Gerçek bilgiye erişmenin tek yolu sevme edimidir. Ancak bir insanı nesnel olarak tanıyarak, onun değişmeyen özüyle, sevgi edimi ile kavrayabiliriz.

– Aşk “Seni Seviyorum çünkü sana ihtiyacım var.” diye başlar, “Sana ihtiyacım var çünkü seni seviyorum.” diye olgunlaşır.

– Sevmek, kendini karşılıksız olarak adamak, sevgimizin sevilen kişide de sevgi oluşturacağı ümidini taşımak demektir. Sevgi bir inanç eylemidir. İnancı az olanın sevgisi de azdır.

– Birini mükemmel olduğu için sevmezsin. “O” sen sevdiğin için mükemmeldir.

– Yalan hiç bir şeyi yerinden kımıldatmaz.  

– Otoriter etik her zaman için putlerestliğin rengini taşımaktadır. 

– Neden toplum her yaştan yetişkinin eğitiminden değil de sadece çocukların eğitiminden kendisini sorumlu hissediyor?     

– Çaresiz birini sevmek, yoksul ve yabancı birisini sevmek, kardeş sevgisinin ilk adımıdır.

– Her insan mutlu olamaz. Çünkü gereğinden fazla özler dünü, hak ettiğinden fazla düşünür yarını ve hiç hak etmediği kadar bilinçsizce yaşar bugünü. Her insan mutlu olamaz. Çünkü gereğinden fazla özler hayatından çıkanları. Hak ettiğinden daha büyük umutla bekler hayatına girecekleri ve asla göremez yanı başındakileri.

– Bir insan başka birine ne verir? Kendisinden verir; sahip olduğu en değerli şeyden, ‘yaşamından’ verir. 

– Tüm insanlar eşittir, çünkü onlar Toprak Ananın çocuklarıdır.

– Eski Ahit’i “Tanrı’nın kelamı” olarak görmüyorum, yapılan tarihsel araştırmalar Eski Ahit’in çok değişik zamanlarda yaşanmış, birbirlerinden çok farklı kişiler tarafından kaleme alındığını kanıtlamaktadır, ayrıca Teizme inanmıyorum.      

– Eğer sevginizi sevgi doğurmuyorsa bu, sevginizin, sevgi üretemediği anlamını taşır.

– Dürüstlük basitçe kişinin kendi kimliğini ihlal etmemesi anlamına gelir.  

– Sevgi, sevdiğimiz şeyin yaşaması, gelişmesi için duyduğumuz etkin ilgidir.

– Sevgi, özgürlüğün çocuğudur, hiçbir zaman baskının ve şiddetin değil.  

– Sevgi, insanın var oluş sorununun yanıtıdır.

– Anlaşılan şu ki, ortalama insan için büyük bir gruba ait olmamanın hissi kadar dayanılmaz bir his yok.     

– Sevme sanatının uygulanabilmesi, inancın da uygulanmasını getirir.

– Bencil insanlar başkalarını sevemezler ama kendilerini de sevemezler. 

– Tarih iktidarı elinde bulunduranları değil, gerçeği telaffuz edenleri aklamıştır. 

– Cinsel sevgi iki kişilik yalnızlıktır.

– Bir ilişkide güvensizlik varsa ordaki sevgi yalandır.   

– Tüketim ideoloğunun dileği bütün dünyayı yutmak; tüketici biberon için çığlıklar atan ebedi süt çocuğu.

– İnsanoğlu göremediği putlara tapar ve görememek için gözlerini kapatır.

– En önemli verme edimi, maddi şeyler değil aksine insana özgü dünyadan bir şeyler vermektir.

– En ilkel çamur ve tahtadan yapılan putlardan, günümüzdeki devlet, lider, üretim ve tüketim gibi putlaştırılmış bir Tanrı tarafından kutsanan putlara kadar devam eden insanlık tarihi esas olarak putlara tapınmanın tarihidir. 

– Bir amaca yönelik olmayan sevgide ancak gerçek sevgi açılıp gelişir.

– Topluma lüzumsuz bilgiler verirseniz, gereksiz bir kalabalık oluşur.      

– Makine yüzünden zaman insanın hükümdarı oldu.

– Bir insanın sevdiği insana verebileceği en güzel hediye dürüstlüğüdür. 

– Tüm uygarlığımız, karşılıklı kar sağlayan bir alış veriş düşüncesi, satın alma açlığı üzerinde yükseliyor.

– Gerçek hiç bir zaman şiddet tarafından çürütülemez.    

– İnsanlar açlıktan susuzluktan değil tutkularının gerektirdiği amaca ulaşamadıklarından intihar ederler.     

– Düşüncelerimizi ifade etme hakkı, ancak kendi düşüncelerimize sahip olabilirsek bir anlam ifade eder.   

– Hayatın amacı tam olarak doğmaktır, ancak trajedisi çoğumuzun biz doğmadan ölmesidir.  

– Ancak kendinden bir şeyler verebilen kişi zengindir.

– Sevginin yalnızca ayrıcalıklı bireysel değil de sosyal bir olgu olarak gerçekleşebilirliğine inanmak, insanın doğasını bilerek temellendirilmiş ussal bir inançtır.

– Ortak yaşam birliğinin tersine, olgun sevgi, kişinin kendi bütünlüğünü, bireyselliğini koruyarak gerçekleştirdiği birliktir. Sevgi, insanı diğer insanlardan duvarları yıkan, onu diğerleriyle birleştiren, etkin bir güçtür. Sevgi kişinin soyutlanma ve ayrı olma duygularını yenmesini sağlar, kendisi olmasına, bütünlüğünü yitirmesine yol açar. Sevgide bir olan iki varlığın, iki ayrı varlık olarak da ikilemi yaşanır.

– Ancak kendimize inanç duyduğumuz zaman, başkalarına da inanç duyabiliriz.

– Sevginin kazanılması için en önemli koşul kişinin kendi narsisizmini yenmesidir.

– Sevgi, aktifliktir; bir şeyin içinde olmaktır, bir şeye kapılmak değil. 

– İnsanın insan olabilmesi için diğer insanlardan kurtulması gerekmektedir.      

– Kardeş sevgisi tüm insanları sevmektir. 

– Özel mülkiyetin, ona sahip olmayan insanlar için bile ne kadar önemli, dokunulmaz olduğuna çok güzel bir örnek şöyledir. Almanya’da Birinci Dünya Savaşından sonra insanlar çok zor şartlar altında iken bir referandum yapılır ve insanlara sorulur, “Savaşı kaybetmemizin sorumlusu olan Alman imparatoruna/luğuna ait mülklere el konulması ve bunun fakir/zor durumdaki halk yararına kullanılması veya mülkiyete dokunulmaması hakkında ne istedikleri”. Referandum sonucunda özel mülkiyet kendilerine ait olmadığı halde halk “Hayır, el konulmamalı” kararını alır.

– Günümüzde eşitlik “bir olmak” değil “aynı olmak ” anlamına geliyor. 

– Emniyet ve güvenliği yaşamın birinci koşulu sayanlar inançlı olamazlar.   

– Sevgi ancak iki insan birbirlerine varlıkların sevgimesajlarim.com özünden bağlanır, her biri kendisinin varlığının özünden tanırsa, gerçekleşir.

– Ataerkil evrende bütün tanrılar erkektir.  

– Sıkılmama sevmenin tek koşuludur.

– Kurtuluş, insanoğlunun acı çekme kapasitesiyle başlamaktadır.                       

– İyi ve kötü sadece itaatsiz olma özgürlüğü içinde vardır.

– Anne sevgisi koşulsuzdur, koruyucudur, sıcak bir sığınaktır. Koşulsuz olduğu için denetlenemez, ya da elde edilemez.      

– Sevmek öğretmenin tek yoludur.

– Ben bir sosyalistim. Ancak şunu da eklemeliyim ki benim sosyalizmden anladığım, bugün birçok insanın veya çoğu insanın sosyalizmden kastettiğinin tam tersidir.    

– Şüphesiz ki kendiniz için alacağınız en doğru karar, kendini vazgeçilmez zanneden herkesten, sonsuza dek uzaklaşmanızdır.       

– Ölüm keskin bir acıdır. Fakat yaşamadan ölme düşüncesi katlanılmaz bir ızdıraptır.

– Eğer ben sahip olduklarım isem ve sahip olduklarımı kaybettiysem kimim ben?

– Sevgi, narsisizmin hemen hemen olmadığı alçak gönüllülüğün, nesnelliğin ve düşüncenin gelişmekte olduğu yerde vardır.

– Değerler, insan varoluş koşullarının ürünü olarak ortaya çıktığı tespiti, çok yerinde bir tespittir. İnsan doğar yaşar ve yaşadığı koşullar öğreticidir. Her koşul kendi değerlerini yaratır. 

– Kendin arzu etmediğin halde oluşur,  Kendin arzu etmediğin halde doğar, yaşarsın ve  Kendin arzu etmediğin halde öleceksin.